Câu chuyện về Dhul-Kifl (alayhis salam) là một trong những câu chuyện bí ẩn và ít được biết đến nhất trong số các vị Nabi. Tên của Người được nhắc đến hai lần trong Kinh Quran, và cả hai lần đều đi kèm với những lời ca ngợi cao quý nhất.
Ý Nghĩa Tên Gọi "Dhul-Kifl"
Tên "Dhul-Kifl" có nghĩa là "người sở hữu phần thưởng gấp đôi" hoặc "người gánh vác trách nhiệm gấp đôi". Điều này cho thấy Người là một người luôn làm nhiều hơn những gì được yêu cầu. Trong việc cầu nguyện, thờ phượng và hành động, Người luôn nỗ lực gấp bội để làm hài lòng Allah (Subhanahu wa Ta'ala). Một cách giải thích khác cho rằng Người đã gánh vác trách nhiệm gấp đôi: ban ngày nhịn chay, ban đêm dâng mình cho việc cầu nguyện, và đồng thời còn là một vị quan tòa phân xử cho dân chúng. Điều này đòi hỏi Người phải hoàn toàn làm chủ cảm xúc của mình và không bao giờ thể hiện sự tức giận.
Allah đã ca ngợi Dhul-Kifl là một trong những người "kiên nhẫn" (Sabirin) và "công chính" (Salihin), và xếp Người vào hàng những người "tốt đẹp nhất" (Akhyar) bên cạnh các vị Nabi vĩ đại khác như Isma'il và Idris.
Các câu kinh có nhắc đến Nabi Dhul-Kifl (alayhis salam)
Và Isma'il, Idris và Zdul-Kifli. Tất cả đều là những người kiên nhẫn và chịu đựng. TA đã thương xót họ bởi họ thực sự là những người ngoan đạo.
Ngươi (hỡi Thiên Sứ) hãy nhớ đến Isma’il, Al-Yasa’ (Elisha) và Zdul-kifl. Tất cả họ đều thuộc thành phần ưu tú được tuyển chọn.
Dhul-Kifl là một Nabi hay một người Công chính?
Các học giả có những ý kiến khác nhau. Một số cho rằng Người là một người rất ngoan đạo (thánh nhân), trong khi một số khác tin rằng Người chính là Nabi Ezekiel trong Kinh Cựu Ước, tuy nhiên giả thuyết này không có bằng chứng xác thực. Quan điểm mạnh mẽ và hợp lý nhất cho rằng Dhul-Kifl là một Nabi của Allah, bởi vì trong Kinh Quran, tên của Người luôn được liệt kê cùng với các vị Nabi khác.
Câu Chuyện Về Lời Cam Kết
Học giả Ibn Jarir đã kể lại một câu chuyện để làm sáng tỏ ý nghĩa đằng sau tên gọi của Người. Câu chuyện kể rằng khi Nabi Al-Yasa (alayhis salam) (Elisha) đã già, ông muốn tìm một người kế vị để dẫn dắt con cháu Israel. Ông đã tập hợp mọi người lại và đưa ra ba điều kiện:
"Người thay thế ta phải là người nhịn chay quanh năm vào ban ngày, tưởng nhớ Allah trong lời cầu nguyện suốt đêm, và không bao giờ được nổi giận."
Một người đàn ông trông có vẻ bình thường, không được mọi người coi trọng, đã đứng lên và nhận lời. Al-Yasa đã từ chối. Ngày hôm sau, Al-Yasa lặp lại lời đề nghị, và một lần nữa, chỉ có người đàn ông đó đứng lên. Thấy được sự kiên trì của ông, Al-Yasa đã bổ nhiệm ông làm người kế vị. Từ đó, người đàn ông này được gọi là "Dhul-Kifl" - người đã gánh vác trách nhiệm.
Thử Thách của Iblis
Iblis (Shaytan) đã nói với Al-Yasa: "Hãy để ông ta cho tôi. Tôi sẽ xử lý ông ta." Iblis biết rằng thói quen hàng ngày của Dhul-Kifl là nhịn chay, cầu nguyện, và chỉ chợp mắt một chút vào buổi trưa để lấy lại sức.
Ngay trước giờ nghỉ trưa của Người, Iblis đã đến gõ cửa trong lốt một ông già tội nghiệp và xin vào. Hắn bắt đầu kể lể một câu chuyện dài vô tận về sự bất công mà hắn phải chịu, kéo dài câu chuyện cho đến khi Dhul-Kifl không còn thời gian để ngủ. Người đã hẹn Iblis đến phiên tòa của mình vào ngày hôm sau để giải quyết, nhưng Iblis đã không đến.
Ngày hôm sau, Iblis lại đến vào đúng giờ nghỉ trưa. Khi bị hỏi tại sao không đến tòa, hắn lại bịa ra một câu chuyện khác rằng kẻ thù của hắn đã đồng ý trả lại những gì đã lấy, nhưng sau đó lại nuốt lời. Câu chuyện lại kéo dài và Dhul-Kifl lại một lần nữa mất giấc ngủ trưa.
Vào ngày thứ ba, vì quá mệt mỏi, Dhul-Kifl đã dặn gia đình không cho ai vào làm phiền. Nhưng Iblis đã tìm cách lẻn vào nhà và gõ cửa phòng của Người. Dhul-Kifl kinh ngạc khi thấy Iblis ở trong nhà dù cửa đã khóa. Người nhận ra ngay và hỏi: "Ngươi có phải là kẻ thù của Allah không?". Iblis thừa nhận và nói: "Ngươi đã làm hỏng mọi kế hoạch của ta. Ý định của ta là làm cho ngươi tức giận bằng mọi cách, để ngươi vi phạm một trong những lời cam kết của mình."
Những Bài Học Rút Ra Từ Câu Chuyện
Dhul-Kifl được đặt tên như vậy vì Người đã gánh vác và giữ trọn vẹn một trách nhiệm nặng nề mà không ai khác dám nhận. Điều này dạy chúng ta về tầm quan trọng của việc giữ lời hứa, dù là với Allah hay với con người.
Phẩm chất nổi bật nhất của Người là sự kiên nhẫn và khả năng kiểm soát cơn giận. Ngay cả khi đối mặt với sự phiền nhiễu và phá rối có chủ đích của Iblis, Người vẫn giữ được sự bình tĩnh. Đây là một đức tính cao quý mà mọi người Muslim nên rèn luyện.
Người đàn ông nhận lấy trách nhiệm từ Nabi Al-Yasa là một người "bị coi thường". Điều này cho thấy địa vị thực sự trong mắt Allah không phụ thuộc vào danh tiếng hay địa vị xã hội, mà phụ thuộc vào sự ngoan đạo và khả năng gánh vác trách nhiệm.
Toàn bộ kế hoạch của Iblis là làm cho Dhul-Kifl nổi giận. Điều này cho thấy rằng sự tức giận là một trong những vũ khí mạnh nhất của Shaytan để khiến con người mất kiểm soát và đi chệch khỏi con đường ngay thẳng. Nabi Muhammad (sallallahu ‘alayhi wa sallam) đã từng khuyên: "Đừng tức giận."
Nguồn Hadith Tham Khảo
(Câu chuyện chi tiết về Dhul-Kifl không được đề cập trong các bộ sưu tập Hadith lớn. Các tường thuật chủ yếu đến từ các sách Tafsir và sách lịch sử của các học giả như Imam Ibn Jarir At-Tabari.)
Chia Sẻ và Suy Ngẫm
Alhamdulillah, câu chuyện về Nabi Dhul-Kifl (alayhis salam) là một bài học sâu sắc về việc giữ trọn lời hứa và kiểm soát bản thân. Bạn tâm đắc nhất với bài học nào từ câu chuyện này? Hãy chia sẻ bài viết này đến cho gia đình và bạn bè cùng suy ngẫm nhé. Jazakallahu Khairan!
