Nabi Shu'aib (alayhis salam) là một vị Nabi của Allah được cử đến với dân Madyan. Câu chuyện của Người là một bài học sâu sắc về sự trung thực trong kinh doanh và hậu quả của việc chối bỏ sự thật. Vì tài hùng biện của mình, Người còn được biết đến với danh hiệu "Khatib al-Anbiya" (Nhà hùng biện của các vị Nabi).
Dân Madyan và "Những Người Bạn Của Rừng Cây"
Dân Madyan sống trong một khu vực trù phú, nơi giao thương sầm uất. Tuy nhiên, sự thịnh vượng của họ được xây dựng trên nền tảng của sự gian lận và bất công. Họ là những kẻ lừa đảo trong kinh doanh, thường xuyên gian lận trong đo lường và cân đong, bán hàng thiếu cho khách. Không những thế, họ còn là những tên cướp đường, chặn các đoàn lữ hành và đòi phí bảo kê.
Dân Madyan không chỉ phạm tội gian lận trong kinh doanh, mà họ còn phạm tội Shirk. Họ thờ phụng một khu rừng rậm rạp gần đó. Vì vậy, trong Kinh Quran, họ còn được gọi là "Ashab al-Aykah" - "Những người bạn của rừng cây".
Lời Kêu Gọi của Nabi Shu'aib
Để dẫn dắt họ, Allah đã cử Nabi Shu'aib (alayhis salam), một người xuất thân từ chính bộ tộc của họ. Người bắt đầu kêu gọi họ từ bỏ cả hai tội lỗi lớn: thờ đa thần và gian lận trong thương mại.
Về người dân Madyan (Madian), (TA đã cử) Shu’aib, người anh em của họ đến với họ. (Shu’aib) nói: “Hỡi người dân của Ta, các người hãy thờ phượng một mình Allah thôi, các người không hề có thần linh nào khác ngoài Ngài. Quả thật, một bằng chứng rõ ràng từ Thượng Đế của các người đã đến với các người. Cho nên, các người hãy đong đo cho đúng, cân cho đủ, các người chớ đừng gian lận thiên hạ bất cứ điều gì, và chớ đừng tàn phá trái đất (bằng tội lỗi) sau khi nó đã được lập trật tự. Điều đó tốt nhất cho các người nếu các người là những người có đức tin.”
Người tiếp tục khuyên nhủ, nhưng đám đông kiêu ngạo, tham lam đã từ chối lắng nghe. Họ chế giễu: “Này Shu’aib, lẽ nào lễ nguyện Salah của ngươi đã chỉ thị ngươi buộc bọn ta phải bỏ những thần linh mà ông cha của bọn ta đã thờ phượng hoặc buộc bọn ta không được tự do chi tiêu tài sản của bọn ta thế nào tùy ý? Quả thật (trước kia) ngươi thực sự là một kẻ chịu đựng, có tư duy đúng đắn?!” (Quran 11:87).
Nabi Shu'aib đã đáp lại một cách khôn ngoan: “Hỡi người dân của Ta! Các ngươi có xem xét: nếu Ta có bằng chứng rõ ràng từ nơi Thượng Đế của Ta và Ngài ban cho Ta bổng lộc tốt đẹp từ nơi Ngài. Ta không muốn làm khác với các ngươi cũng như không muốn cấm cản các ngươi bất cứ gì, Ta chỉ muốn cải thiện các ngươi hết sức có thể. Và sự thành công của Ta đều là nhờ Allah, Ta phó thác cho Ngài và quay về sám hối với Ngài.” (Quran 11:88).
Sự Ngoan Cố và Lời Đe Dọa
Để thức tỉnh lương tâm của họ, Người đã nhắc nhở họ về kết cục của các dân tộc trước đó như dân của Nuh, Hud, và Salih. Nhưng họ càng trở nên hung hăng hơn. Họ đe dọa: “Này Shu’aib, bọn ta không hiểu nhiều những gì ngươi nói, và thực tế bọn ta thấy ngươi là kẻ yếu hèn trong bọn ta, nếu không vì nể trọng dòng họ của ngươi thì bọn ta đã ném đá giết ngươi, bởi lẽ ngươi đối với bọn ta chẳng có một sự tôn trọng nào cả.” (Quran 11:91).
Họ còn thách thức: “Ngươi chẳng qua cũng chỉ là một người phàm như bọn ta và bọn ta nghĩ ngươi là tên nói dối.” “Nhưng nếu ngươi nói thật thì ngươi hãy khiến cho một phần của bầu trời rơi xuống đè bọn ta thử xem nào.” (Quran 26:186-187).
Khi những lời khuyên nhủ không còn tác dụng, những kẻ lãnh đạo đã ra tối hậu thư: Những tên lãnh đạo kiêu căng trong đám dân của Y nói: “Này Shu’aib, chắc chắn bọn ta sẽ đuổi Ngươi và những kẻ có đức tin cùng với Ngươi ra khỏi thị trấn của bọn ta hoặc các ngươi phải trở lại tín ngưỡng của bọn ta.” (Shu’aib) đáp: “Ngay cả khi chúng tôi không thích ư?” (Quran 7:88).
Nabi Shu'aib và những người có đức tin đã bị đuổi ra khỏi thành phố. Lúc này, Người đã cầu nguyện Allah phán quyết giữa Người và dân của mình.
Sự Trừng Phạt Của "Ngày U Ám"
Allah đã giáng xuống vùng Madyan một đợt nắng nóng thiêu đốt. Không khí trở nên ngột ngạt, nước không thể làm dịu đi cơn khát. Người dân đau khổ và tuyệt vọng. Bỗng nhiên, một đám mây đen khổng lồ xuất hiện trên bầu trời. Nghĩ rằng đó là đám mây mang mưa và bóng mát, tất cả người dân đã chạy ra khỏi nhà và tập trung lại dưới đám mây để tìm sự giải thoát.
Họ đã phủ nhận (Shu’aib). Cho nên, họ đã bị hình phạt túm lấy vào một ngày tối trời, đó là sự trừng phạt của một Ngày Vĩ Đại.
Các nhà học giả giải thích rằng dân Madyan đã phải chịu ba hình phạt cùng lúc: đám mây không mang mưa mà lại trút xuống những tia lửa; mặt đất rung chuyển dữ dội (động đất); và một tiếng gầm thét kinh hoàng từ trên trời (Sayhah) đã kết liễu tất cả.
Khi cơn thịnh nộ của Allah qua đi, tất cả những kẻ vô đức tin đều đã chết, nằm úp mặt trong ngôi nhà của mình, như thể họ chưa từng tồn tại ở đó. Nabi Shu'aib (alayhis salam), sau khi chứng kiến sự hủy diệt, đã quay đi và nói: “Này người dân của Ta! Quả thật, Ta đã truyền đạt cho các người thông điệp của Thượng Đế của Ta và Ta cũng đã khuyên bảo các người. Làm sao Ta có thể đau buồn cho đám người vô đức tin!” (Quran 7:93).
Những Bài Học Rút Ra Từ Câu Chuyện
Islam không chỉ là về hành lễ Salah và nhịn chay; nó còn là về cách chúng ta đối xử với người khác trong các giao dịch hàng ngày. Gian lận trong đo lường và buôn bán là một tội lỗi lớn, bị Allah ghét bỏ và sẽ bị trừng phạt nặng nề.
Dân Madyan đã được cảnh báo nhiều lần thông qua một vị Nabi xuất thân từ chính họ. Sự kiêu ngạo và từ chối lắng nghe lời khuyên chân thành đã dẫn đến kết cục bi thảm của họ.
Sự giàu có từ việc làm ăn bất chính đã khiến dân Madyan trở nên mù quáng. Họ không muốn từ bỏ lợi ích vật chất trước mắt để đi theo con đường đúng đắn. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng phải luôn tìm kiếm nguồn bổng lộc Halal (hợp pháp).
Nabi Shu'aib đã làm tất cả những gì có thể. Khi người dân của Người ngoan cố, Người đã đặt niềm tin và giao phó sự việc cho Allah. Điều này dạy chúng ta rằng nhiệm vụ của chúng ta là truyền đạt sự thật, còn kết quả cuối cùng là do Allah định đoạt.
Nguồn Hadith Tham Khảo
(Câu chuyện về Nabi Shu'aib chủ yếu được tường thuật chi tiết trong Kinh Quran, đặc biệt là các Surah Al-A'raf, Hud, và Ash-Shu'ara. Các chi tiết bổ sung được lấy từ các sách Tafsir (chú giải Quran) của các học giả như Ibn Kathir.)
Chia Sẻ và Suy Ngẫm
Alhamdulillah, câu chuyện về Nabi Shu'aib (alayhis salam) mang đến những bài học vượt thời gian về đạo đức kinh doanh và sự vâng lời. Bạn tâm đắc nhất với bài học nào từ câu chuyện này? Hãy chia sẻ bài viết này đến cho gia đình và bạn bè cùng suy ngẫm nhé. Jazakallahu Khairan!
