Nabi Ya'qub (alayhis salam)là một trong những vị Nabi vĩ đại nhất trong dòng dõi của Nabi Ibrahim (alayhis salam). Người là con trai của Nabi Ishaq, cháu nội của Nabi Ibrahim, và là cha của Nabi Yusuf (alayhis salam). Toàn bộ câu chuyện của Người là một bài học sâu sắc về sự kiên nhẫn, đức tin son sắt vào Allah ngay cả trong những thử thách đau đớn nhất, và di sản đức tin mà Người để lại cho con cháu mình.
Nguồn Gốc Của Bani Israel
Nabi Ya'qub (alayhis salam) có mười hai người con trai. Mười người con đầu tiên là với người vợ cả, trong khi Nabi Yusuf (alayhis salam) và em trai Binyamin là con của người vợ thứ hai. Mười hai người con trai này chính là tổ phụ của **Mười Hai Bộ Tộc Israel (Bani Israel)** nguyên thủy. Sau khi Nabi Yusuf trở thành tể tướng ở Ai Cập, cả gia đình đã di cư đến đó và sống trong hòa bình qua nhiều thế hệ cho đến khi họ rơi vào ách thống trị của một vị Pharaoh tàn bạo, và sau đó đã được giải thoát bởi Nabi Musa (alayhis salam).
(Các ngươi hãy nhớ lại) khi Musa thỉnh cầu được ban nước uống cho người dân của Y, TA bảo: “Ngươi hãy dùng gậy của Ngươi đánh lên tảng đá”, rồi mười hai ngọn nước phún ra từ đó, mỗi bộ lạc (trong mười hai bộ lạc) đều biết được đâu là nguồn nước của mình. (Allah phán:) Các ngươi hãy ăn uống thiên lộc của Allah và chớ đừng tàn phá trái đất. (Quran 2:60). Điều này cho thấy sự phân chia thành mười hai bộ tộc có nguồn gốc từ mười hai người con trai của Nabi Ya'qub.
Thử Thách Lớn Nhất: Câu Chuyện của Yusuf
Khi Yusuf còn là một cậu bé, cậu đã kể cho cha mình về một giấc mơ: "Thưa cha, con đã thấy mười một ngôi sao, mặt trời và mặt trăng; con đã thấy chúng phủ phục trước con." (Quran 12:4). Nabi Ya'qub, người được ban cho khả năng diễn giải giấc mơ, đã hiểu rằng Yusuf được Allah chọn cho một mục đích đặc biệt. Người cũng lo sợ lòng ghen tị của các anh trai và đã dặn Yusuf không được kể giấc mơ này cho họ.
Bất chấp sự cẩn trọng của Ya'qub, lòng ghen tị của các con trai lớn vẫn ngày một tăng. Họ đã đến và nài nỉ cha: “Thưa Cha của chúng con, sao cha lại không tin tưởng mà giao Yusuf cho chúng con (trông chừng), quả thật chúng con luôn mong điều (tốt đẹp) cho nó kia mà.” “Ngày mai, cha hãy yên tâm để em nó ra ngoài chơi cùng chúng con, chắc chắn chúng con sẽ trông chừng và bảo vệ em thật tốt.” (Quran 12:11-12). Dù lòng đầy lo lắng về việc một con sói có thể ăn thịt Yusuf, Ya'qub cuối cùng cũng đồng ý.
Như Người đã lo sợ, các anh trai trở về vào buổi tối, khóc lóc và mang theo chiếc áo của Yusuf dính máu giả, nói rằng một con sói đã ăn thịt em. Ya'qub biết họ đang nói dối, nhưng Người đã đối mặt với bi kịch bằng một sự kiên nhẫn phi thường:
Rồi chúng mang ra chiếc áo của (Yusuf) được bôi máu giả (cho Ya’qub xem). (Ya’qub) nói: “Không, chính các ngươi đã ngụy tạo và bày trò. Vì vậy sự kiên nhẫn là cách tốt nhất, và Allah là Đấng mà Ta cầu xin sự trợ giúp về điều mà các ngươi mô tả.”
Nỗi đau mất Yusuf lớn đến mức Nabi Ya'qub đã khóc thương con trai mình suốt nhiều năm cho đến khi đôi mắt của Người trở nên mù lòa vì đau buồn. Nhưng đức tin của Người vào việc Allah sẽ mang con trai trở về không bao giờ lay chuyển.
Đây là một loại kiên nhẫn đặc biệt, được đặc trưng bởi việc duy trì một thái độ tích cực và tin tưởng không lay chuyển vào kế hoạch của Allah, đặc biệt là trong những thời điểm khó khăn. Đó là việc thể hiện sự bình tĩnh và đức tin thay vì chìm trong tức giận hay thất vọng.
Nhiều năm sau, một nạn đói ập đến, và Ya'qub đã cử các con trai mình (trừ Binyamin) đến Ai Cập để mua lương thực. Khi họ trở về, họ nói rằng vị tể tướng đã yêu cầu họ phải mang theo người em út nếu muốn nhận thêm lương thực. Ya'qub, dù rất đau lòng, đã phải đồng ý sau khi bắt họ phải thề với Allah sẽ bảo vệ Binyamin. Nhưng rồi Binyamin cũng bị giữ lại ở Ai Cập. Khi nghe tin, Ya'qub một lần nữa quay về với sự kiên nhẫn tuyệt đẹp và nói: Giờ ta chỉ còn biết kiên nhẫn và chịu đựng, mong Allah sẽ mang tất cả chúng nó về cho ta, bởi Ngài là Đấng Hiểu Biết, Đấng Sáng Suốt.” (Quran 12:83). Khi các con trai nói rằng Người sẽ không bao giờ ngừng nhớ đến Yusuf, Người đáp: “Cha chỉ than thở về nỗi u sầu và buồn phiền của mình với Allah, và cha biết được ở nơi Allah những điều mà các con không biết.” (Quran 12:86).
Sự Đoàn Tụ và Lời Di Chúc Cuối Cùng
Cuối cùng, Nabi Ya'qub đã ra lệnh cho các con trai mình: “Này các con của cha, hãy đi dò la tin tức của Yusuf và em trai của nó. Các con chớ đừng tuyệt vọng về lòng nhân từ của Allah, bởi lẽ, không ai tuyệt vọng về lòng nhân từ của Allah ngoại trừ đám người vô đức tin.” (Quran 12:87). Cuối cùng, sự thật được phơi bày và Yusuf đã đoàn tụ với gia đình. Khi các con trai mang chiếc áo của Yusuf về và đặt lên mặt cha mình, thị lực của Nabi Ya'qub đã được phục hồi một cách kỳ diệu.
Trước khi qua đời, Nabi Ya'qub đã tập hợp tất cả các con trai của mình lại và hỏi họ một câu hỏi cuối cùng để chắc chắn về di sản đức tin mà Người để lại:
“Các con sẽ thờ phượng ai sau khi cha ra đi?” (Các con của Y) đồng trả lời: “Chúng con chỉ thờ phượng Thượng Đế của tổ tiên của cha là Ibrahim, Isma’il và Is-haq (Isaac), chúng con chỉ thờ một Thượng Đế duy nhất và chúng con là những tín đồ Muslim.”
Những Bài Học Vĩnh Cửu Rút Ra Từ Câu Chuyện
Cuộc đời của Nabi Ya'qub là định nghĩa sống động nhất về sự kiên nhẫn. Đối mặt với sự lừa dối của các con và nỗi đau mất đi Yusuf, Người đã không oán trách mà phó thác hoàn toàn cho Allah. Đây là bài học cao cả nhất cho mỗi người Muslim khi đối mặt với nghịch cảnh.
Dù đã khóc đến mù lòa, Nabi Ya'qub vẫn nói với các con: Các con chớ đừng tuyệt vọng về lòng nhân từ của Allah, bởi lẽ, không ai tuyệt vọng về lòng nhân từ của Allah ngoại trừ đám người vô đức tin. (Quran 12:87). Đức tin của Người rằng Allah sẽ mang Yusuf trở về không bao giờ lay chuyển.
Câu chuyện cho thấy sự thiên vị (dù là tự nhiên) của cha mẹ có thể gieo mầm mống cho sự ghen tị và gây ra những bi kịch khủng khiếp trong gia đình. Đây là lời nhắc nhở về sự công bằng trong cách đối xử với con cái.
Lời di chúc cuối cùng của Nabi Ya'qub không phải là về tài sản hay đất đai, mà là về Tawhid. Mối quan tâm lớn nhất của Người là đảm bảo rằng con cháu mình sẽ tiếp tục thờ phượng một mình Allah. Đây là di sản quý giá nhất mà bất kỳ bậc cha mẹ Muslim nào cũng nên để lại.
Nguồn Hadith Tham Khảo
(Câu chuyện về Nabi Ya'qub chủ yếu được tường thuật chi tiết trong Kinh Quran, đặc biệt là trong Surah Yusuf. Các chi tiết bổ sung được lấy từ các sách Tafsir (chú giải Quran) của các học giả như Ibn Kathir, dựa trên các tường thuật lịch sử.)
Chia Sẻ và Suy Ngẫm
Alhamdulillah, câu chuyện về Nabi Ya'qub (alayhis salam) là một bài học vô giá về sự kiên nhẫn và niềm tin. Bạn tâm đắc nhất với khía cạnh nào trong cuộc đời của Người? Hãy chia sẻ bài viết này đến cho gia đình và bạn bè cùng suy ngẫm nhé. Jazakallahu Khairan!
