Tình anh em trong tôn giáo

Tình anh em trong Islam là một khái niệm dựa trên tính cách tốt và tử tế trong việc đối xử giữa những người Muslim với nhau mang tinh thần yêu thương, đồng cảm và đoàn kết theo nguyên tắc và đạo đức của Islam.

Allah, Đấng Tối Cao và Nhân Từ phán:

{Quả thật chỉ những người có đức tin mới là anh em của nhau. Vì vậy, các ngươi hãy giải hòa giữa hai người anh em của mình. Các ngươi hãy sợ Allah mong rằng các ngươi được thương xót.} (Chương 49 – Al-Hurujat, câu 10)

{Các ngươi (những người có đức tin) hãy bám chặt lấy sợi dây (tôn giáo Islam) của Allah và chớ đừng chia rẽ. Và các ngươi hãy nhớ lại ân huệ của Allah dành cho các ngươi: lúc các ngươi là kẻ thù của nhau.} (Chương 3 – Ali ‘Imran, câu 103)

 Cụm từ “tình anh em” ở đây muốn nói là một cộng đồng dựa trên đức tin bao gồm cả nam và nữ, tức là anh chị em Islam. Allah, Đấng Tối Cao và Nhân Từ phán:

{Những người có đức tin nam và nữ là đồng minh của nhau. Họ kêu gọi nhau làm điều đúng và ngăn cản nhau làm sai, họ thiết lập lễ nguyện Salah, xuất Zakah và tuân lệnh Allah và Thiên Sứ của Ngài. Họ là những người sẽ được Allah thương xót. Quả thật, Allah là Đấng Toàn Năng, Đấng Sáng Suốt.}(Chương 9 – Attawbah, câu 71)

Đức tin “Iman” của một người sẽ không trọn vẹn nếu như y không yêu thương người anh em đồng đạo Muslim của mình. Thiên Sứ của Allah (saw) nói:

“Không ai trong các ngươi có đức tin cho đến khi y yêu thích cho người anh em của mình với những gì y yêu thích cho bản thân.” (Albukhari, Muslim)

Và trong một Hadith khác, Thiên Sứ của Allah (saw) nói:

“Ta thề bởi Đấng mà linh hồn Ta nằm trong tay Ngài rằng các ngươi không thể vào Thiên Đàng trừ khi các ngươi có đức tin, nhưng các ngươi sẽ không có đức tin hoàn toàncho đến khi các ngươi yêu thương nhau.” (Abu Dawood, Attirmizdi, Ibnu Ma-jah).

Tình anh em trong Islam liên quan đến việc thanh lọc trái tim khỏi mọi hiềm khích, ác ý và hận thù đối với những người có đức tin, kể cả đối với các bậc tiền bối chính trực của Islam (Assalaf Assalihin), và những tín đồ Muslim nói chung trong suốt chiều dài lịch sử. Allah, Đấng Tối Cao và Nhân Từ phán:

{Họ cầu nguyện: “Lạy Thượng Đế của bầy tôi, xin Ngài tha thứ tội lỗi cho bầy tôi và cho những người anh em đã tin tưởng trước bầy tôi, xin Ngài chớ để lòng bầy tôi có nỗi oán giận nào đối với những người đã có đức tin. Lạy Thượng Đế của bầy tôi, quả thật Ngài là Đấng Tử Tế, Đấng Nhân Từ.}

Ông Anas bin Malik  thuật lại rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói:

“Các ngươi đừng ghét nhau, đừng đố kỵ nhau, đừng quay lưng lại với nhau, mà hãy là những người bề tôi của Allah trong tình anh em. Một người Muslim không được phép quay lưng với người anh em của mình trong hơn ba ngày.” (Albukhari, Muslim)

Học giả Ibn Rajab nói: “Hành động tốt nhất là bảo vệ trái tim khỏi mọi loại thù địch ... bảo vệ trái tim khỏi sự thù hận đối với người Muslim nói chung, có ý định tốt cho họ, cho họ lời khuyên chân thành và yêu thương họ với những gì mà chúng ta yêu cho chính mình.” (Nguồn: Lata’if Al-Ma’arif 1/139)

Những người có đức tin nên đối xử, yêu thương, đồng cảm, quan tâm nhau giống như các bộ phận, các cơ quan của một cơ thể được kết nối với nhau. 

Thiên Sứ của Allah (saw) nói:

“Hình ảnh những người có đức tin về tình cảm, sự thương xót và lòng trắc ẩn của họ đối với nhau giống như một cơ thể, khi bất kỳ bộ phần nào đau nhức thì toàn thân sẽ có phản ứng khó ngủ, sốt.” (Albukhari, Muslim)

Và trong một lời dẫn kháccủa Muslim, Thiên Sứ của Allah (saw) nói:

“Những người Muslim giống như một người khi mà mắt của y không khỏe thì toàn thân cũng không khỏe, khi đầu của y khó chịu thì toàn thâncũng khó chịu.”

Điều này có nghĩa là các tín đồ Muslim yêu thương nhau giống như những gì họ yêu thương cho chính họ. Họ tránh làm hại lẫn nhau, họ rộng lượng với nhau, họ xí xóa cho nhau, và họ cư xử với nhau bằng cách tốt nhất có thể.

Khi chúng ta giúp đỡ anh chị em của mình trong Islam, trên thực tế, chúng ta đang giúp chính mình. Khi chúng ta cầu nguyện cho họ, các Thiên Thần cũng cầu nguyện cho chúng ta. Thực hiện các quyền của tình anh em trong Islam là một phương tiện để Allah hỗ trợ chúng ta và ban thưởng cho chúng ta sau này. Thiên Sứ của Allah (saw) nói:

“Không có người bề tôi Muslim nào cầu nguyện sau lưng cho người anh em của mình mà không được một vị Thiên Thần nói: Ngươi cũng được như vậy.” (Muslim)

“Bất cứ ai giải tỏa được khó khăn của một người có đức tin trên thế giới này, Allah sẽ giảm bớt khó khăn của người đó vào Ngày Phán Xét. Bất cứ ai giúp đỡ một người trong khó khăn, Allah sẽ giúp người đó dễ dàng trong thế giới này và ở Đời Sau. Bất cứ ai che giấu lỗi lầm của một người Muslim, Allah sẽ che giấu lỗi lầm của người đó trong thế giới này và Đời Sau. Allah sẽ luôn phù hộ và giúp đỡ người bề tôi khi y vẫn luôn giúp đỡ người anh em (đồng đạo) của mình.” (Muslim)

Chúng ta thể hiện tình yêu thương, đồng cảm với anh chị em đồng đạo Muslim của chúng ta không những ở việc chúng ta cầu nguyện điều tốt đẹp cho họ, giúp đỡ họ khi cần mà còn ở việc che giấu những lỗi lầm của họ.

Che giấu lỗi lầm của anh chị em đồng đạo Muslim không mang ý nghĩa bao che và ủng hộ việc làm sai trái của họ, mà che giấu ở đây là không công khai hoặc phanh phui lỗi lầm của họ trước công chúng. Chúng ta chỉ nên âm thầm khuyên răn và nhắc nhở anh chị em đồng đạo của mình và cầu xin Allah hướng dẫn và tha thứ cho họ. Nếu chúng ta làm được như vậy, Allah sẽ che đậy tội lỗi của chúng ta vào Ngày Phán Xét tức Ngài sẽ tha thứ cho tội lỗi của chúng ta vào Ngày đó.

Và việc chúng ta che giấu những lỗi lầm của anh chị em đồng đạo Muslim của chúng ta chứng tỏ rằng chúng ta thực sự yêu thương người anh em đồng đạo của mình và muốn điều tốt đẹp cho họ, chứ không phải là kẻ có tâm niệm xấu và ác ý muốn đố kỵ và quay lưng với nhau trong hiềm khích và thù hận mà Thiên Sứ của Allah (saw) đã cấm như trong Hadith đã nói trên.

Học giả Ibn Muflih nói: “Trong số các quyền của một người Muslim đối với một người Muslim khác là che đậy lỗi lầm của anh ta, tha thứ cho lỗi lầm của anh ta, thương xót cho lỗi lầm của anh ta, bỏ qua lỗi lầm của anh ta, từ chối hậu thuẫn việc làm sai trái của anh ta, luôn cho anh ta lời khuyên chân thành, giữ gìn những điểm tốt của anh ta, ...” (Al-Adāb Al-Shari’ah 1/290)

Và một những biểu hiện cho tình yêu thương chân thành của chúng ta dành cho anh chị em Muslim của mình là chúng ta cần đưa ra lời bào chữa và nghĩ tốt cho họ. 

Chúng ta phải nhẹ nhàng và kiên nhẫn với họ khi họ sai, cho họ những lời khuyên bổ ích chân thành, giải thích những lời nói và hành động của họ một cách tốt nhất và bỏ qua những sai lầm của họ. Ngược lại, nếu chúng ta nghi ngờ hoặc có suy nghĩ không tốt cho anh chị em Muslim của mìnhthì đó là hành động dối trá và xấu xa như Allah đã phán trong Qur’an chỉ trích những người có đức tin trong câu chuyện về bà ‘A-ishah đã bị một số kẻ xấu vu khống:

{Đáng lẽ ra khi nghe lời vu khống đó, những người có đức tin nam cũng như nữ nên nghĩ tốt cho các tín hữu của mình và nói với (những kẻ vu khống): “Đây rõ ràng là một sự vu khống!”}(Chương 24 – Annur, câu 12)

Và cũng ở câu 12 của chương Al-Hujurat, Allah ra lệnh cho những người có đức tin tránh xaviệc hoài nghi, Ngài phán:

{Hỡi những người có đức tin! Các ngươi hãy tránh nhiều giả định (tiêu cực). Thật vậy, một số giả định là tội lỗi.}

Thiên Sứ của Allah (saw) đã cảnh báo chúng ta về việc hoài nghi cho anh chị em đồng đạo Muslim, Người nói:

“Các ngươi hãy coi chừng sự nghi ngờ, vì sự nghi ngờ là điều dối trá nhất trong câu chuyện. Đừng tìm kiếm lỗi lầm của nhau, đừng dò xét lẫn nhau, đừng hơn thua nhau, đừng đố kỵ nhau, đừng ghét nhau và đừng quay lưng với nhau, mà hãy là những bề tôi của Allah trong tình anh em.” (Albukhari, Muslim)

Ông Umar Bin Al-Khattab nói: “Không được phép cho một người Muslim nghe một lời nào đó từ người anh em Muslim của mình khiến anh ta nghĩ xấu cho người anh em đó trong khi anh ta tìm thấy điều gì đấy tốt đẹp làm cơ sở về điều đó.” (Attamhid:18/20)

Học giả Ja’far Bin Muhammad  đã nói: “Nếu bạn nghe điều gì đó không tốt cho người anh em Muslim của mình, hãy viện cớ cho anh ta đến bảy mươi lý do. Nếu bạn không thể làm điều đó, thì hãy nói: Có lẽ anh ta có lý do gì đó mà tôi không biết.” (Shu’ab al-Iman 7853)

Nếu chúng ta thấy một trong những anh chị em Muslim của mình phạm phải sự bất công, thì hành động đúng đắn duy nhất là ngăn chặn họ. Thiên Sứ của Allah (saw) nói:

“Hãy giúp đỡ người anh em của ngươi, cho dù y là một kẻ áp bức hay đang bị áp bức.‏”

Có lời hỏi, “Thưa Thiên Sứ của Allah, chúng tôi có thể giúp một người bị áp bức nhưng làm thế nào để chúng tôi giúp một kẻ áp bức đây chứ?” Thiên Sứ của Allah (saw) nói:

“Kiềm chế hoặc ngăn anh ta phạm phải sự bất công, quả thật, đó là hỗ trợ anh ta.” (Albukhari, Muslim)

Vì vậy, hỡi những người có đức tin, chúng ta là anh chị em đồng đạo trong Islam, hãy thương yêu và đoàn kết. Dù có hiểu lầm nhau, tranh cãi nhau và thậm chí xảy ra xung đột và hiềm khích với nhau, chúng ta cũng đừng quay lưng rời bỏ nhau. Chúng ta hãy kính sợ Allah, hãy nhớ về lời phán của Ngài rằng những người có đức tin là anh chị em của nhau, và hãy nhớ về lời răn dạy của Thiên Sứ của Allah rằng chúng ta những người Muslim không được ghét bỏ và quay lưng với nhau, không được quay lưng và bỏ mặc nhau nhiều hơn ba ngày, chúng ta hãy là những người bề tôi của Allah trong tình anh em.

Ông Abu Bakr thường chu cấp lương thực và hỗ trợ những thứ cần thiết cho Mistah, một người bà con họ hàng của ông. Do người này đã liên can trong vụ vu khống ‘A-ishah con gái mình và vì quá tức giận, ông đã thề dứt khoát rằng sau này sẽ không chu cấp lương thực cũng như sẽ không hỗ trợ cho Mistah bất cứ thứ gì. Thế là Allah mặc khải xuống câu Kinh số 22 chương Annur để nhắc nhở ông Abu Bakr, Ngài phán:

{Những người giàu có và dư dả trong các ngươi chớ thề một cách dứt khoát rằng họ sẽ không bố thí cho bà con họ hàng của mình, cho những người khó khăn, và cho những người di cư vì con đường của Allah (đã liên can trong vụ phao tin đồn xấu về ‘A-ishah). Họ hãy nên đại lượng và bỏ qua. Lẽ nào các ngươi không thích được Allah tha thứ cho các ngươi hay sao?! Quả thật, Allah là Đấng Hằng Tha Thứ, Đấng Nhân Từ.}(Chương 24 – Annur, câu 22)

Sau khi câu Kinh này được ban xuống, ông Abu Bakr lập tức sám hối với Allah và đã hủy lời thề và ông đã tiếp tục chu cấp và trợ giúp cho Mistah bình thường trở lại giống như trước.

Nếu mỗi người chúng ta thực sự muốn Allah tha thứ và ban cho chúng ta điều tốt đẹp ở Đời Sau, hãy bỏ qua lỗi lầm của nhau, hãy xí xóa cho nhau. Allah đã qui định luật cho những người Muslim chúng ta rằng giết người phải đền mạng được gọi là Qisas, và chúng ta hãy biết rằng giết người trong Islam là một đại trọng tội nhưng Ngài vẫn khuyến khích và yêu thích chúng ta bỏ qua và xí xóa cho nhau như Ngài đã phán:

{Hỡi những người có đức tin, Qisas đã được sắc lệnh thành luật cho các ngươi trong vấn đề giết chóc, nó được quy định một mạng đền một mạng: người tự do bằng người tự do; người nô lệ bằng người nô lệ; một người nữ bằng một người nữ. Tuy nhiên, nếu người phạm nhân nào được người anh em của mình (từ bên phía nạn nhân) xí xóa (không đòi Qisas) thì y hãy cư xử sao cho phải lẽ và y hãy bồi thường cho nạn nhân một cách tốt nhất. Đó là sự giảm nhẹ và lòng thương xót từ Thượng Đế của các ngươi. Cho nên sau các qui định được nêu trên, ai vượt quá giới hạn thì sẽ bị trừng phạt đau đớn.}(Chương 2 – Al-Baqarah, câu 178)

Đúng vậy, theo luật của Allah, chúng ta được phép đáp trả hành động xấu bằng hành động tương tự, tuy nhiên, nếu chúng ta rộng lượng bỏ qua cho người anh em đồng đạo Muslim của mình thì chúng ta sẽ được Allah ban thưởng.

{Đáp trả hành động xấu bằng hành động xấu tương tự. Tuy nhiên, người nào lượng thứ bỏ qua và làm hòa thì phần thưởng của y ở nơi Allah. Quả thật, Ngài không yêu thương những kẻ làm điều sai quấy.}(Chương 42 – Ash-Shura, câu 40)

Cầu xin Allah hướng dẫn và soi sáng. Cầu xin Ngài gắn chặt trái tim của những người Muslim có đức tin để họ biết yêu thương và đoàn kết. Cầu xin Allah xí xóa và thứ thứ tội lỗi bởi Ngài là Đấng Hằng Xí Xóa và yêu thích sự xí xóa.